Jak to się stało, że whisky stała się tak szlachetnym trunkiem?

Wiele osób nie wyobraża sobie piątkowych wieczorów bez szklanki szkockiej. Ale czy znasz historię tego trunku? Historia whisky jest długa i wypełniona tak wieloma niesamowitymi zwrotami akcji, że z łatwością można by o niej nakręcić film. Poniższy artykuł wyjaśni, jak powstała whisky i kto odegrał główną rolę w jej ewolucji w formę, którą kochamy dzisiaj.

Historia whiskey, whisky i bourbona. Jak to się wszystko zaczęło?

Wiele dyskusji toczy się wokół historii i pochodzenia whiskey. Zarówno Szkotom, jak i Irlandczykom przypisuje się jej powstanie. Irlandczycy postrzegają pochodzenie whiskey w inny sposób niż Szkoci.

Skąd wziął się znany nam obecnie protoplasta dla Jura Whisky? Choć historia destylacji alkoholu pozostaje niejednoznaczna, pierwsze udane próby przypisuje się często mieszkańcom Mezopotamii i Egiptu. Produkowali oni jednak perfumy, a nie napoje alkoholowe.

Sztuka destylacji europejskiej wody życia (łac. aqua vitae, czyli trunek spirytusowy) została spopularyzowana w Irlandii i Szkocji dopiero w XV wieku. Prawdopodobnie przywieźli ją irlandzcy misjonarze wracający z misji ewangelizacyjnych pod wodzą św. Patryka. Pierwsza wzmianka o whiskey w Irlandii pochodzi z opisu śmierci w 1405 roku pewnego wodza. Uważano, że przyczyną było nadmierne spożycie aqua vitae w dzień Bożego Narodzenia.

Skąd wzięła się nazwa whisky?

Pierwotnie destylacja alkoholu odbywała się w klasztorach. Jednak ze względu na jego zastosowanie w medycynie, lekarze zaczęli przenosić ten proces na grunt świecki. Stąd też wzięła się również nazwa szlachetnego trunku. Aqua vitae to po łacinie woda życia. W szkockim gaelickim wymawia się ją uisgebeath, czyli krótko uiskie. Ta krótsza forma ewoluowała w whisky, której to nazwy używa do dziś.

Komu zawdzięcza się powstanie whisky?

Dziś o wspaniałym smaku i jakości whisky wie każdy. Jednak nie zawsze było to prawdą. Za sukces alkoholu odpowiada wiele inspirujących postaci.

Irlandczycy zgodnie twierdzą, że to święty Patryk jest tym, który stworzył whiskey. Szkoci natomiast powołują się na Magnusa Eunsona, który pod koniec XVIII wieku założył destylarnię Highland Park. Co jednak z bourbonem? Amerykanie wierzą, że jako pierwszy stworzył go wielebny Elijah Craig.

Historia whiskey wspomina o pewnym gorzelniku i wynalazcy, który odegrał znaczącą rolę w jej rozwoju. Aeneas coffey, bo tak się nazywał, wynalazł wydajne i ekonomiczne destylatory, które opatentował pod tą samą nazwą. Andrew Usher, który był również założycielem znanej North British Distillery wszedł w spółkę z Williamem Sandersonem, który jest twórcą Vat 69, oraz innymi godnymi uwagi gorzelnikami. Uważa się, że to właśnie dzięki nim trunek ten jest dziś, według historii, tak popularny.

A co z destylatorami? Co ma wspólnego z nimi historia whisky?

Choć powinniśmy być wdzięczni wynalazcom i założycielom whisky, to nie tylko ich wysiłki pozwoliły na to, by rzeka historii whisky płynęła nieprzerwanie od setek po setkach lat. To przede wszystkim zasługa destylatorów, którzy często dzięki swojej wytrwałości zbudowali prawdziwe imperia.

John Jameson i John Power to nazwy dwóch najbardziej znanych irlandzkich whiskey. Jack Daniel's, który produkuje Tennessee whiskey, był w stanie osiągnąć podobny sukces w USA. Kanada może podziękować Hiramowi, który podniósł jakość tamtejszej whisky.

Bourbon to amerykańska wersja szkockiego klasyka

Od lat 70. XIX wieku amerykańska whiskey ewoluowała w to, co obecnie znamy. Osadnictwo Kentucky, obecnego stanu USA, rozpoczęło się mniej więcej w tym czasie. Amerykańska whiskey jest wytwarzana z kukurydzy i musi zawierać co najmniej 51%. Whisky i whiskey są wytwarzane z zacieru zbożowego.

Początkowo whiskey z tego regionu była nazywana "Kentucky" i "Western", ale później zmieniono jej nazwę na bourbon. Został nazwany na cześć hrabstwa Bourbon we Francji, które zostało założone na cześć francuskiej rodziny królewskiej, a także w uznaniu francuskiego wsparcia dla kolonii.

Ponieważ whiskey była największym eksportem z tego regionu, inne stany zaczęły nazywać swoje kukurydziane whiskey bourbonami. Szczególnie docenili ją miłośnicy koniaku, gdy dotarła do Nowego Orleanu.

Jaka jest różnica między whisky, whiskey i bourbonem.

Omówmy teraz różnice między burbami a innymi złotymi alkoholami. Duchy te różnią się w tym telegraficznym skrócie:

Szkocka whisky powstaje z zacieru zbożowego i jest dwukrotnie destylowana.

Whisky, która powstaje w Islandii z bazy zacieru zbożowego, jest potrójnie destylowana.

Amerykański spirytusowy bourbon powstaje z kukurydzy i jest destylowany tylko raz.

Najbardziej lubiane marki whisky

Szkoci, Irlandczycy i Amerykanie - wszyscy przyczynili się do rozpowszechnienia whiskey na całym świecie. Mimo ostrej konkurencji wśród producentów whisky, do dziś przetrwało tylko kilka nazw. Jak doszło do tego, że najbardziej znane destylarnie stały się sławne i jak utrzymują się na rynku?

Historia whisky Jura

Jaka historia kryje się za Jura Whisky? Historia legalnej destylacji alkoholu na Jurze sięga aż 1810 roku. Archibald Campbell otworzył swoją destylarnię na Jurze. Legalnie, ponieważ istnieją liczne dowody na to, że tubylcy warzyli tam swoje trunki już dużo wcześniej.

Mimo, że destylarnia istnieje od ponad 200 lat i wielokrotnie zmieniała właścicieli, nadal znajduje się w tym samym miejscu i czerpie wodę z tego samego źródła.

Whisky Bell's - historia

Arthur Bell and Sons jest odpowiedzialny za stworzenie i cieszenie się tak wielkim sukcesem z Bell's Whisky. Ta rodzinna firma ma bogatą historię sięgającą XIX i XX wieku. Przez te lata firma systematycznie się rozwijała, skupiając się przede wszystkim na rynku krajowym. Pomimo odmienności od innych firm, strategia ta okazała się bardzo skuteczna. Do końca 1970 roku firma posiadała 35% brytyjskiej blended whisky.

Raymond Miquel, obecny dyrektor, był kluczowym czynnikiem sukcesu firmy. Ten twardo stąpający po ziemi szkocki biznesmen znacznie obniżył koszty produkcji i poprawił wydajność, a Bell's Whisky jest do dziś uwielbiana i ceniona.

Whisky Vat69 - historia

Vat 69, bardzo popularna whisky blended, ma długą i ciekawą przeszłość. Niekwestionowanym wynalazcą jest William Sanderson, szkocki producent spirytusu. Jego pomysł na stworzenie idealnej mieszanki był wyjątkowy. Sanderson przygotował sto butelek whisky, a następnie zatrudnił zespół degustatorów, którzy mieli mu pomóc w wyborze najlepszej. Eksperci zwrócili uwagę na kadź z numerem "69", od którego pochodzi też nazwa trunku.

Vat 69 to mieszanka składająca się z czterdziestu różnych whisky słodowych i zbożowych. Do dziś jest to ulubiony wybór wielu koneserów whisky mieszanych.

Whisky Johnnie Walker - historia

Czy jest tu ktoś, kto nie słyszał wcześniej o whisky Johnnie Walker? John Walker otworzył swój pierwszy sklep w Kilmarnock w Ayshire w 1819 roku. Johnnie Walker żył, gdy powstała pierwsza whisky. Jednak marka zaczęła się rozwijać dopiero wiele lat po jego śmierci. Alexander Walker, syn Walkera, wprowadził na rynek Walker's Old Highland Blend, który był prekursorem Red Label, oraz Black Label.

Klienci rozpoznali już wtedy nietypową kwadratową butelkę, a rysownik Tom Browne stworzył w 1908 roku postać "chodzącego człowieka". Te symbole są nadal kluczowe dla wizerunku marki Johnnie Walker.

Johnnie Walker stał się numerem jeden na świecie wśród whisky w połowie lat 50. i od tamtej pory pozostaje na tym miejscu. Swój sukces zawdzięcza dużym inwestycjom marketingowym. Należała do nich m.in. kampania "Keep Walking" o wartości 100 mln PS.

Szlachetny trunek z bogatą przeszłością

Historia whisky jest różnorodna, a wiele szczegółów jest dyskutowanych do dziś. Nie zmienia to faktu, że whisky cieszy się ogromną popularnością na całym świecie, także w Polsce. Dzisiejsza szkocka jest zupełnie inna niż ta sprzed kilkuset lat. Na rynku dostępnych jest wiele odmian szkockiej z niemal każdego zakątka globu.

Zrelaksuj się w fotelu i rozkoszuj się szklanką whisky typu blended (lub single-malt). Ciesz się szklanką whisky i odrobiną relaksu.